Een gevel bepaalt de uitstraling en waarde van een gebouw, maar wordt na verloop van tijd onvermijdelijk aangetast door vervuiling zoals roet, algen, mos en weersinvloeden. Dit is niet alleen een esthetisch probleem: vuil kan ook leiden tot vochtindringing, materiaalverzwakking en hogere onderhoudskosten. De kernvraag voor veel eigenaars luidt daarom: welk reinigingsmiddel biedt de juiste balans tussen effectiviteit, veiligheid en kosten, passend bij mijn geveltype en vervuilingsgraad?

Inhoudsopgave

Wat valt binnen deze gids

Alleen de middelen: wat ze doen, wanneer je ze inzet, verbruik, en chemische kosten per m².
Indicatieve prijzen zijn typische winkel/pro-prijzen in € (NL/BE), afgeronde bandbreedtes.

Overzicht per type middel (incl. richtkosten)

1) Neutrale reiniger (pH ~7)

Doel: lichte aanslag, stof, lichte vetfilm op baksteen, beton, natuursteen.
+ Mild; lage kans op verkleuring; vaak biologisch afbreekbaar.
– Werkt traag bij zware vervuiling; soms 2× toepassen.
Prijs product: ~€5–€12/L (concentraat).
Verdunning: 1:20–1:50.
Verbruik (RTU): ±0,15–0,25 L/m².
Chemiekosten/m²: €0,05–€0,15.

2) Alkalische (loog) reiniger (pH 9–13)

Doel: roet, vet, verbrandingsaanslag, stadsvervuiling.
+ Krachtig op organisch/vettig vuil; goed vóór stoom/HD-reinigen.
– Kan voegen/gevoelige steen uitdrogen; goed naspoelen!
Prijs product: ~€8–€18/L (conc).
Verdunning: 1:5–1:10.
Verbruik (RTU): ±0,20–0,30 L/m².
Chemiekosten/m²: €0,18–€0,75.

3) Zure reiniger (bijv. fosfor-/zoutzuur-basis)

Doel: cementsluier, kalkuitbloei, lichte roest-/metaalvlekken.
+ Zeer effectief op minerale aanslag.
– Niet voor kalksteen/natuursteen; kans op witte sluier/etsen; neutralisatie nodig.
Prijs product: ~€6–€15/L (conc).
Verdunning: 1:4–1:10.
Verbruik (RTU): ±0,15–0,25 L/m².
Chemiekosten/m²: €0,10–€0,60.

4) Biologische/enzymatische reiniger

Doel: organisch vuil (alg, mos, biofilm) op gevoelige gevels.
+ Milieuvriendelijker; lage kans op schade; werkt door na spoelen.
– Duurder per m²; werkt trager (uren/dagen).
Prijs product: ~€8–€15/L (meestal RTU).
Verbruik (RTU): ±0,15–0,25 L/m².
Chemiekosten/m²: €1,20–€3,75.

5) Alg- & mosverwijderaar (biocide/quats)

Doel: groene aanslag, mos, schimmel.
+ Remt hergroei; eenvoudig spuiten/borstelen.
– Biocidenregels; afvoer/riolering beschermen; herhaling nodig.
Prijs product: ~€5–€12/L (conc).
Verdunning: 1:4–1:9.
Verbruik (RTU): ±0,15–0,25 L/m².
Chemiekosten/m²: €0,10–€0,50.

6) Graffitiverwijderaar (oplosmiddel/gel)

Doel: verf/inkt op poreuze en niet-poreuze ondergronden.
+ Enigszins selectief; gelformules hechten verticaal.
– Sterke dampen; kan schaduw achterlaten op poreuze baksteen; vaak nabehandeling nodig.
Prijs product: ~€15–€30/L (RTU of gel).
Verbruik (RTU): ±0,15–0,30 L/m² (meer bij poreus/meer lagen).
Chemiekosten/m²: €3–€12.

7) Roest-/metaalvlekverwijderaar (chelaten/oxaal/fosforzuur)

Doel: roestvlekken, ijzeroxide, koperloogsporen.
+ Gericht op metaalverkleuring; vaak minder agressief dan sterke zuren.
– Testspot verplicht; kan lichte verkleuring geven; neutralisatie/grondige spoeling nodig.
Prijs product: ~€8–€18/L (conc).
Verdunning: 1:1–1:4.
Verbruik (RTU): ±0,10–0,20 L/m².
Chemiekosten/m²: €0,25–€1,35.

8) Impregneermiddel (nabehandeling, hydrofoberend)

Doel: water-/vuilafstotend maken na reinigen (geen reiniger).
+ Vertraagt hervervuiling; helpt zoutuitbloei en vorstschade beperken.
– Niet curatief; juiste dampopenheid vereist; kan donkerder maken.
Prijs product: ~€4–€12/L.
Verbruik (RTU): ±0,20–0,40 L/m² (3–8 m²/L).
Chemiekosten/m²: €0,80–€3,00.

Let op veiligheid (geldt voor alle middelen): draag handschoenen, bril, geschikte kleding/kap, masker bij dampen; werk van onder naar boven bij zuren; altijd proefvlak; niet mengen (zeker geen chloor + zuur).

Prijsfactoren (waarom jouw m²-prijs hoger/lager uitvalt)

Concentratie & verdunning – hoog geconcentreerd lijkt duurder per liter, maar is vaak goedkoper per m².
Vervuilingsgraad – zwaarder = hogere dosering, langere inwerktijd, soms 2–3 passes.
Ondergrond/porositeit – ruwe, poreuze gevels zuigen meer product (hoger verbruik).
Temperatuur & weer – koud/droog/winderig = langere inwerktijd of sneller indrogen (meer product).
Applicatiemethode – spray, borstel, gel/poultice; gels zijn duurder per liter maar beperken verlies.
Neutralisatie & naspoelen – bij zuren/alkali extra kosten (neutraliser, water, tijd).
Milieu & afvoer – opvang van spoelwater/bezinksel, biocidenregels, stromend water afschermen.
Merken & verpakking – pro-verpakkingen (5–25 L) drukken €/L; eco-labels vaak iets duurder.
Transport/ADR – sommige gevaarlijke stoffen hebben opslag/transporttoeslag.

Voorbeeldberekeningen (alleen chemische kosten)

A) 60 m² bakstenen gevel met groene aanslag

Middel: Alg- & mosverwijderaar (verdunning 1:6, verbruik 0,20 L/m² RTU).
RTU nodig: 60 m² × 0,20 = 12 L → concentraat: 12 L ÷ 7 ≈ 1,71 L.
Prijsbandbreedte: €5–€12/L → €8,60–€20,60 totaal (€0,14–€0,34/m²).

B) 60 m² met cementsluier na nieuw metselwerk

Middel: Zure reiniger (1:6, 0,20 L/m² RTU).
RTU nodig: 12 L → concentraat ≈ 1,71 L.
Prijs: €6–€15/L → €10,30–€25,70 totaal (€0,17–€0,43/m²).
- Optioneel neutraliser/zuurstop: ~€5–€15 extra (totaal €15–€41).

C) 20 m² graffiti op baksteen (meerdere lagen)

Middel: Graffitiverwijderaar gel (0,25 L/m²).
RTU nodig: 20 × 0,25 = 5 L.
Prijs: €15–€30/L → €75–€150 totaal (€3,75–€7,50/m²).
- Optionele nabehandeling: impregneer/anti-graffiti €0,8–€3/m² → €16–€60 extra.

In de praktijk vormen chemiekosten vaak maar een klein deel van een professionele totaalfactuur; arbeid, steiger/hoogwerker, afvalverwerking en waterverbruik wegen zwaarder. Maar voor DIY is bovenstaande een realistische raming.

Vergelijkingstabel (middelen vs. kosten & inzet)

Middel	Beste tegen	Ondergronden	Verdunning	Verbruik RTU (L/m²)	€ / m² (chemie)	Voordelen	Nadelen / risico’s	Milieu / PPE
Neutraal	Lichte aanslag, stof	Baksteen, beton, natuursteen	1:20–1:50	0,15–0,25	0,05–0,15	Mild, veilig	Traag bij zwaar vuil	Laag / Laag
Alkalisch	Vet, roet, stadsfilm	Baksteen, beton (geen kalksteen)	1:5–1:10	0,20–0,30	0,18–0,75	Krachtig, veelzijdig	Droogt voegen uit; goed naspoelen	Middel / Middel
Zuur	Cementsluier, kalk	Baksteen, beton (niet kalksteen)	1:4–1:10	0,15–0,25	0,10–0,60	Zeer effectief	Etsrisico; neutraliseren	Middel / Middel-Hoog
Biologisch/enzym	Biofilm, algen licht	Gevoelige steen, monument	RTU	0,15–0,25	1,20–3,75	Milieuvriendelijk, zacht	Duur & traag	Laag-Middel / Laag
Alg/mosverwijderaar	Groene aanslag, mos	Baksteen, beton, dakranden	1:4–1:9	0,15–0,25	0,10–0,50	Remt hergroei	Biocidenregels; herhalen	Middel / Middel
Graffitiverwijderaar (gel)	Verf/inkt	Poreus & glad	RTU	0,15–0,30	3–12	Hecht, doelgericht	Damp/opl.; schaduw mogelijk	Middel-Hoog / Hoog
Roest/chelater	Roestvlekken	Baksteen, beton, (soms) natuursteen	1:1–1:4	0,10–0,20	0,25–1,35	Gericht op metaalvlek	Testspot; naneutraliseren	Middel / Middel
Impregneer (nabehandeling)	Hervervuiling remmen	Dampopen minerale gevels	RTU	0,20–0,40	0,80–3,00	Beschermt, waterafstotend	Kan kleur verdiepen	Laag / Laag-Middel

(RTU = gebruiksklaar; bandbreedtes zijn indicatief.)

Snelkeuze: welk middel wanneer?

Groene aanslag/biofilm → Alg- & mosverwijderaar (of biologisch voor gevoelige gevels).
Cementsluier/kalkuitbloei → Zure reiniger + neutralisatie.
Roet/vet/stadsfilm → Alkalische reiniger.
Graffiti/inkt → Graffitiverwijderaar (gel op verticale/poreuze delen).
Lichte algemene vervuiling of monument → Neutrale of biologische reiniger.
Na reinigen beschermen → Impregneermiddel (dampopen kiezen).

Praktische tips (kosten besparen & schade voorkomen)

Proefvlak van 0,5–1 m²: stem verdunning en inwerktijd af → minder herhalingen = lagere kosten.
Voor-natten bij zuren op baksteen: verkleint inslag/etsen en verbruik.
Werk koel & schaduw: voorkomt te snel indrogen (scheelt liters).
Juiste tools: lage-druk spuit/borstel voor gelijkmatige dekking; gel bij verticale graffitizones.
Neutraliseer na zuur/sterk alkalisch; check pH (lackmustest) voor afvoer.

Gevelreiniging middelen (Soorten & Kosten Gids)